Integracja Sensoryczna

Mózg bierze udział we wszystkich naszych działaniach. To, jak się czujemy, widzimy, słyszymy, jak się poruszamy i porozumiewamy się z innymi, oraz jakie podejmujemy decyzje, zależy od tego, jak nasz mózg funkcjonuje. Pełni on funkcję ośrodka dowodzenia i kontroli.

Mózg odbiera informacje sensoryczne ze świata zewnętrznego za pośrednictwem ciała. Ciało i mózg współpracują poprzez ośrodkowy układ nerwowy, ale informacje ze świata zewnętrznego otrzymują za pomocą zmysłów.

Otrzymując informacje ze wszystkich zmysłów (wzrok, słuch, równowaga, dotyk, smak, węch, czucie głębokie), mózg rozpoznaje je, ocenia, segreguje, porównuje i interpretuje oraz integruje z wcześniejszymi doświadczeniami. Na tej podstawie generuje odpowiednią do sytuacji reakcję zwrotną – ruchową lub myślową.

Prawidłowy rozwój zmysłów (w sensie anatomicznym jak i percepcyjnym) zapewnia poprawny obraz rzeczywistości i adekwatną do zaistniałej sytuacji odpowiedź na przyjęte bodźce. Gdy jest właściwa integracja pomiędzy wszystkimi układami sensorycznymi naszego organizmu, możemy w pełni sprawnie funkcjonować, motoryka ciała łatwo dostosowuje się do otoczenia, umysł bez trudu przyswaja informacje, a prawidłowe zachowanie i adekwatna odpowiedź emocjonalna pojawiają się w sposób naturalny.

Integracja sensoryczna jest procesem rejestrowania, interpretowania, segregowania, wzmacniania lub hamowania przez mózg informacji ze wszystkich systemów zmysłowych i integrowania ich z wcześniejszymi doświadczeniami.

Nasze układy zmysłowe nie działają w izolacji, mózg pracuje jako całość. Zmysły są ściśle ze sobą powiązane i dla dobrego funkcjonowania organizmu potrzebne jest współdziałanie (integracja) wszystkich zmysłów.

Integracja sensoryczna nie jest zjawiskiem, które możemy obserwować na monitorze urządzenia skanującego nasz mózg. Nie sprawdzimy, czy procesy integracji sensorycznej przebiegają prawidłowo dzięki badaniom laboratoryjnym. Oceniamy ją opierając się na pewnych wskaźnikach opisujących nasze zachowanie, koordynację ruchową, wrażliwość sensoryczną, reakcje emocjonalne, rozwój odruchowy.

Zaburzenia integracji sensorycznej ujawniają się czasami w postaci trudnych do wyjaśnienia zaburzeń związanych z zachowaniem, uczeniem się, emocjami i sprawnością ruchową dziecka.

Pomimo, że dziecko wydaje się zdrowe doświadcza wielu trudności, a rodzice, nauczyciele i pedagodzy nie potrafią pomóc dziecku usprawnić jego funkcjonowania. Trudności te ujawniają się w postaci kłopotów z koordynacją ruchową, sprawnym poruszaniem się, radzeniem sobie z podstawowymi czynnościami dnia codziennego takimi jak ubieranie się, wiązanie butów, kopanie piłki, jazda na rowerze, rysowanie, pisanie, czytanie.

Często też występuje nieadekwatna reakcja na stres i problemy w radzeniu sobie z emocjami. Dzieci takie często widzą, ale nie spostrzegają, słyszą, ale nie mogą zapamiętać, poruszając się potykają się i obijają o ściany. W wyniku ciągłych trudności i porażek następuje spadek poczucia własnej wartości i obniżenie motywacji do działania i uczenia się.

Twórcą metody integracji sensorycznej była dr Jean Ayres, psycholog i terapeuta zajęciowy.

Teoria integracji sensorycznej opiera się założeniach odwołujących się do neurologii, neuropsychologii i rozwoju dziecka.

W naszym Ośrodku prowadzimy terapię SI łącząc ją z terapią integracji odruchów. Istnieje ścisły związek pomiędzy funkcjonowaniem trzech podstawowych systemów zmysłowych a dojrzewaniem i integracją odruchów niemowlęcych.

Wszystkie odruchy pierwotne uaktywniane są przez stymulację zmysłu równowagi, ruch głowy i zmianę pozycji w przestrzeni lub stymulację dotykową.

1. Bodziec sensoryczny:

2. Przetwarzanie bodźca przez mózg:

3. Odpowiedź motoryczna: